Studia Translatorica

ISSN: 2084-3321 • e-ISSN: 2657-4802 • DOI: 10.23817/strans

Zasady etyczne

Zasady etyczne obowiązujące w czasopiśmie Studia Translatorica zostały opracowane na podstawie materiałów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz wytycznych Komitetu ds. Etyki Publikacyjnej (Committee on Publication Ethics) – COPE’s Best Practice Guidelines for Journal Editors.

Wszystkie teksty zgłoszone do publikacji w czasopiśmie Studia Translatorica są sprawdzane pod kątem zgodności z zasadami etyki, rzetelności, wartości i użyteczności naukowej.

Obowiązki Redakcji, Rady Redakcyjnej i Rady Naukowej

Redakcja czasopisma Studia Translatorica stale monitoruje i kontroluje przestrzeganie standardów etycznych związanych z publikacją tekstów naukowych oraz przeciwdziała praktykom niezgodnym z przyjętymi zasadami.

Rada Naukowa ma charakter doradczy. Redakcja czasopisma Studia Translatorica może posiłkować się opinią Rady naukowej w kwestiach wyznaczania recenzentów, jak również w kwestiach dopuszczenia tekstów do publikacji bądź ich odrzucenia.

W czasopiśmie Studia Translatorica przestrzega się zasad fair play. Przesłane do publikacji teksty są oceniane pod względem merytorycznym. Rasa, płeć, orientacja seksualna, wyznanie, pochodzenie i poglądy polityczne Autorów w żaden sposób nie mają wpływu na ocenę tekstów.

Redakcja czasopisma jest odpowiedzialna za podejmowanie decyzji o dopuszczeniu do publikacji i odrzuceniu nadesłanych tekstów. Decyzja odnośnie dopuszczenia bądź odrzucenia tekstu podejmowana jest na podstawie naukowego charakteru pracy, oryginalności ujęcia problematyki, przejrzystości oraz zgodności z profilem czasopisma.

Redakcja czasopisma Studia Translatorica przestrzega zasad poufności i anonimowości. Redakcja nie ujawnia informacji dotyczących zgłaszanych tekstów osobom nieupoważnionym. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji są autorzy tekstu, wyznaczeni recenzenci, rada redakcyjna oraz wydawca.

Redakcji czasopisma nie wolno wykorzystywać nieopublikowanych tekstów w całości lub we fragmentach do własnych badań bez pisemnej zgody ich autorów. Ta zasada dotyczy również innych osób uczestniczących w procesie wydawniczym. Względy komercyjne nie wpływają na decyzje redakcji, która kieruje się standardami naukowymi i etycznymi.

Obowiązkiem redakcji czasopisma Studia Translatorica jest przestrzeganie zasad rzetelności naukowej. W tym celu redakcja zastrzega sobie prawo do nanoszenia w razie potrzeby stosownych poprawek oraz podejmowania decyzji o wycofaniu tekstu z publikacji w przypadku podejrzeń stosowania nieuczciwych praktyk (tj. plagiat, ghostwriting, guest authorship, fałszowanie wyników badań).

W razie potrzeby redakcja jest zawsze gotowa do opublikowania stosownych korekt, sprostowań, wyjaśnień lub przeprosin.

Redakcja czasopisma Studia Translatorica może rozważyć wycofanie tekstu, jeżeli:

  • istnieją wyraźne dowody świadczące o niewiarygodności wyników badań oraz o fałszowaniu i fabrykowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów,
  • wyniki badań zostały opublikowane już wcześniej w innym czasopiśmie, monografii lub pracy zbiorowej, a autor tekstu nie zasygnalizował tego w odpowiedni sposób (tzw. publikacja duplikatowa);
  • tekst nosi znamiona stosowania nieuczciwych praktyk (tj. plagiat, ghostwriting, guest authorship).

Po podjęciu decyzji o wycofaniu tekstu redakcja jest zobowiązana do podania odpowiedniej informacji z uwzględnieniem tytułu artykułu oraz nazwiskiem autora w nagłówku. W informacji o retrakcji artykułu redakcja podaje dokładną przyczynę jego wycofania (w celu rozróżnienia niezamierzonych błędów autora od celowego stosowanie nieuczciwych praktyk).

Wycofany tekst nie zostanie usunięty z opublikowanej wersji czasopisma (drukowanej i elektronicznej), jednak fakt jego wycofania zostanie wyraźnie zaznaczony.

Obowiązki Autorów

Rzetelność w nauce stanowi jeden z jej jakościowych fundamentów. Czytelnicy powinni mieć pewność, iż autorzy publikacji w sposób przejrzysty, rzetelny, wiarygodny i uczciwy prezentują rezultat swojej pracy, niezależnie od tego, czy są jej bezpośrednimi autorami, czy też korzystali z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej).

W czasopiśmie Studia Translatorica wydawane są jedynie artykuły naukowe o oryginalnym charakterze, które nie zostały opublikowane ani zgłoszone do druku w innym czasopiśmie, monografii lub pracy zbiorowej. Zgłaszanie tego samego tekstu do publikacji w kilku miejscach jest nieetyczne i nie jest akceptowane. Dotyczy to również artykułów publikowanych pierwotnie w innych językach.

Kluczowym kryterium oceny zgłoszonego tekstu jest również obiektywizm analiz oraz niebudząca wątpliwości prezentacja problemu badawczego. Nieprawdziwe twierdzenia, fałszowanie wyników badań, manipulacja danymi, uważane są za nieetyczne i nie są akceptowane.

Zgodnie z zasadą udostępniania danych autor może zostać poproszony przez redakcję o przedstawienie surowych danych i wyników badań. Autor powinien zachować te dane, by móc zapewnić do nich dostęp (również po opublikowaniu tekstu).

Autor nie powinien składać do publikacji tekstu, który opisuje te same badania, w więcej niż jednym czasopiśmie. Składanie tego samego manuskryptu do dwóch różnych czasopism jest nieetyczne i nieakceptowalne.

Wszystkie osoby podane jako autorzy lub współautorzy złożonego do publikacji tekstu powinny mieć rzeczywiście znaczący wkład w powstanie tekstu (tj. koncepcję, planowanie, wykonanie, interpretację wyników). Wszystkie osoby, które znacząco przyczyniły się do powstania tekstu powinny zostać wymienione jako współautorzy. Autor zgłaszający tekst do publikacji jest zobowiązany upewnić się, że wszyscy współautorzy zapoznali się i zatwierdzili ostateczną wersję tekstu oraz wyrazili zgodę na jego publikację w czasopiśmie.

Zgodnie z zasadą rzetelności źródeł, przywołując twierdzenia, wyniki badań lub dane opracowane przez innych autorów, autor zgłaszanego do publikacji tekstu, zobowiązany jest zawsze wskazywać źródła, z których korzysta. Jeśli autor nie zna cytowanej pracy, kopiowanie odesłań do niej z innych publikacji jest nieetyczne. W przypadku gdy autor wykryje znaczące błędy lub nieścisłości w swoim tekście, powinien niezwłocznie poinformować redakcję o tym fakcie w celu wycofania tekstu lub naniesienia poprawek.

Obowiązki Recenzentów

Wskazani przez redakcję recenzenci są zobowiązani niezwłocznie poinformować redakcję czasopisma Studia Translatorica, jeżeli nie mogą się oni podjąć oceny tekstu ze względu na brak kwalifikacji lub czasu. W takim przypadku redakcja wyznacza nowego recenzenta w terminie do 14 dni.

Wszystkie recenzowane teksty należy traktować jak dokumenty poufne. Recenzent nie może udostępniać i/lub omawiać tekstu z osobami trzecimi (za wyjątkiem osób do tego upoważnionych). Wyniki badań, dane, opinie, twierdzenia zawarte w tekście zgłoszonym do publikacji nie mogą być wykorzystane przez recenzenta w jego własnych badaniach do czasu publikacji artykułu.

Ocena recenzenta powinna mieć charakter obiektywny. Krytyka ocenianego tekstu czyniona ze względów osobistych jest uważana za niestosowną. Wszelkie spostrzeżenia, komentarze i uwagi recenzenta powinny zostać sformułowane w sposób jasny i odpowiednio uargumentowane.

Recenzent powinien wskazać odpowiednie prace niezacytowane przez autora. Recenzent zobowiązany jest również do zgłoszenia i wskazania redakcji wszelkich istotnych podobieństw do innych prac.

Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanego tekstu dla swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie powinien on również oceniać tekstów, w przypadku których może występować konflikt interesów z autorem. W przypadku istnienia konfliktu interesów recenzent powinien niezwłocznie poinformować o tym redakcję czasopisma.

W procesie recenzowania uwzględniane są następujące aspekty:

  • zgodność z profilem czasopisma,
  • spójność wywodu i logiczna struktura tekstu,
  • dobór adekwatnych narzędzi badawczych,
  • krytyczna ocena wyników badań,
  • właściwe wykorzystanie literatury przedmiotu.

W przypadku podejrzenia o stosowanie przez osobę zgłaszającą tekst do publikacji, tj. plagiat, autoplagiat, ghostwriting, guest authorship recenzent zobowiązany jest niezwłocznie poinformować o tym redakcję czasopisma Studia Translatorica.

Szczegółowe informacje o procesie recenzyjnym dostępne są w zakładce Procedura recenzowania.

Postępowanie w przypadkach podejrzenia o plagiat, autoplagiat, guest authorship i ghostwriting

Redakcja czasopisma Studia Translatorica zobowiązuje się do dokumentowania wszelkich przejawów nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce.

Plagiat we wszystkich formach stanowi nieetyczną praktykę i nie jest akceptowany. W celu przeciwdziałania nieetycznym praktykom publikacyjnym w pracach redakcyjnych czasopisma Studia Translatorica wykorzystywany jest specjalny system antyplagiatowy.

W przypadku podejrzenia o plagiat redakcja czasopisma Studia Translatorica stosuje procedurę sprawdzającą z udziałem recenzentów i osoby zgłaszającej tekst.

Plagiat i autoplagiat są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).

Dowodem etycznej postawy pracownika naukowego oraz najwyższych standardów redakcyjnych powinna być jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.), co jest przejawem nie tylko dobrych obyczajów, ale także społecznej odpowiedzialności. Przykładami przeciwstawnymi są ghostwriting i guest authorship.

Aby przeciwdziałać stosowaniu nieuczciwych praktyk tj. ghostwriting, guest authorship redakcja czasopisma Studia Translatorica zobowiązuje autorów do ujawnienia:

  • wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi Autor zgłaszający manuskrypt.
  • informacji o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów (financial disclosure).

W tym celu autor zobowiązany jest do podpisania odpowiedniego oświadczenia (do pobrania na stronie internetowej czasopisma Studia Translatorica w zakładce Dla Autorów).

Oświadczenie może być przesłane pocztą tradycyjną lub elektroniczną na adres redakcji. Poprzez wersję elektroniczną oświadczenia rozumie się skan oświadczenia z własnoręcznym podpisem przesłany w formacie: *.pdf, *.jpg_.

Ghostwriting, guest authorship są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).